"Open Access publiceren levert Nederlandse samenleving tot 133 miljoen op"

donderdag 11 juni 2009

Australisch onderzoeker becijfert voordelen open toegang tot
wetenschappelijke informatie

Utrecht, 10 juni 2009 – Als alle wetenschappelijke artikelen openbaar
beschikbaar zouden zijn, zou dat de Nederlandse samenleving een voordeel op
kunnen leveren van 133 miljoen euro per jaar. Dit heeft de Australische
econoom Professor John Houghton becijferd in een studie die vandaag door
SURFfoundation is aangeboden aan het ministerie van Onderwijs, Cultuur en
Wetenschappen.

Op dit moment betalen universiteiten en hogescholen miljoenen euro's per
jaar voor toegang tot wetenschappelijke publicaties. Het bedrijfsleven,
kleinere hogescholen en andere partijen in de samenleving hebben vaak geen
geld voor deze dure licenties. Als wereldwijd een zogenaamd Open
Access-model wordt toegepast, worden artikelen openbaar toegankelijk.
Volgens Houghton levert dit niet alleen een aanzienlijke besparing op aan
licentiekosten, maar verbetert het ook de toegankelijkheid van
onderzoeksinformatie, voor zowel onderzoekers als de samenleving in brede
zin.

In de studie 'Costs and Benefits of Research Communication: The Dutch
Situation' zijn drie publicatiemodellen vergeleken. Het grootste voordeel
biedt het Open Access-model waarbij de onderzoeksfinancier of -instelling
betaalt voor publicatie en het artikel vervolgens vrij toegankelijk is. Dit
kan leiden tot een jaarlijks voordeel van 133 miljoen euro. Zelfs in het
geval dat Nederland als enige land kiest voor dit publicatiemodel en
daarnaast de licenties voor tijdschriften aanhoudt, wordt nog altijd een
voordeel van 37 miljoen behaald.

Het rapport concludeert dat niet alleen op lange termijn belangrijke
voordelen zijn te behalen. Ook gedurende een transitiefase zal een positief
maatschappelijk effect uitgaan van het meer open toegankelijk maken van
onderzoeksresultaten.

Wim Liebrand, directeur SURFfoundation is blij met de uitkomsten van de
studie. "Het onderzoek maakt duidelijk dat Open Access een realistisch
alternatief biedt naast het traditionele uitgeversmodel op basis van
licenties. SURFfoundation werkt al enkele jaren samen met uitgevers, auteurs
en de wetenschappelijke wereld om kosteneffectievere uitgeefmodellen te
ontwikkelen. Dit rapport geeft ons een flinke duw in de rug."

De studie is uitgevoerd in opdracht van SURFfoundation en maakt onderdeel
uit van een serie vergelijkbare studies die worden uitgevoerd in
Groot-Brittannië, Denemarken en Duitsland. Binnenkort verschijnt een
overzicht van de voordelen die Open Access publiceren biedt in deze landen.

De volledige studie is te downloaden op:
www.surffoundation.nl/economicstudyOA
Titel: Costs and Benefits of Research Communication: The Dutch Situation
Auteurs: John Houghton, Centre for Strategic Economic Studies, Victoria
University, Melbourne en Jos de Jonge & Marcia van Oploo, EIM and Research
voor Beleid, Zoetermeer